Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Zoque-Popoluca de Magallanes, Veracruz.
[
Información general
]  [ ]  [ ]  [ ]  [ ]
Chiji tuts, Cola de zorro
Chiji tuts

P+m que yoonpá da mas p+mi, da apit+y, y m+jtay juts cuyjam y color, jém y ay y wiñpac agui tsus y ituñi poja jesxtim juts y m+j tay; agui pagag jes+c yáguiñ tantucné. Jém it+m tsus, y moya popó y agui shútutam y wollotam. Jes+c cutujqu+ t+map. Agui icuquimpa jem jajtsuc jém y+gtamp+c. Naypa jutquej y+p p+m, principalmente naypa pooct+cjóm.

Jutp++c tan sumpa. Y+p p+m agui p+ctaptim para jém tsañ washi, para que odoy p+mi tooyiñ, quediñ jém itoyá. P+gaytap jém y tich+c, tseaytab ocm+ acyum ay tab, chijchijcotsaytab, paatab, ocm+ aguctabam jem coowanew+b. Jest dam p+mi pijpa uctabam.


Cola de zorro

Hierba, que crece de 80 cm a 1.50 m de altura, cuando mucho. No tiene espinas, el tallo es de color ceniza. Sus hojas en la cara son muy verdes y en el reverso cenizas muy frescas, cuando verde. Las frutas son de color verde, sus flores blancas y pequeñas redondas. En otoño es cuando aparecen sus flores y frutos, en ella suelen vivir algunas hormigas negras. Crece en diferentes lugares ejidos o regiones, solo se encuentran en los llamados acahuales. Es una hierba perenne.

Localización geográfica regional. Ejido Magallanes, municipio de Soteapan.

Uso medicinal. Esto es utilizado contra la mordedura de víbora venenosa (V. mordeduras de serpiente) lo cual ayuda a aminorar el dolor. Se extrae la raíz, se enjuaga en agua 2 ó 3 veces, se machaca y se pone a hervir a fuego lento aproximadamente unos 10 minutos, dejar que esté tibia para ingerir.

Causas y síntomas de la enfermedad. La mordedura causa dolores fuertes, sed hinchazón y fiebres.