Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Mazahua del Municipio de San Felipe del Progreso, Estado de México.
Nrrana/ na jo´o ñie/che nu i jñatrjo un tz´aa a ñiñi, ñe zu/mi
[ ]  [ ]  [
Nombres en español
]  [ ]  [ ]
Ts´itare/, Hierba del caballo
Ts´itare/

nu fiño edyi dyote a jñite cm., nu za´a chevi ku/ dyotr´u/ nu xi ts´ike ne na dyotr´u/, me na munrro ga teji, nu za´a dya chumbu/ji, nu nrrana/ na ts´ik´axtr´u/ cheve e seje, pedye in nrrana/ ma mayo, nu nrrana/ ma septiembre ga mbedye ñe me pesi in xi, te´e kja gomu/ jango bu/bu/ nrrojo.

Jango pese. Calvario del Carme.

Pjeco na jo´o. tjreje, tjreje na me, a/tr´a/ji ñie/che chamba/ji nzhense, lobo, eucalipto o nase, ma pesi tjreje na me, ñonu/ nu xi o nrrana/, o siji ma dya mba/nu/.

Jango va e/ nu nguijeme. nu tjreje na me dya ne ma.


Hierba del caballo

Planta que crece hasta 20-30 cm, tallo varudito, como seco. Hojas pequeñitas y secas como el tomillo, crecen amontonadas entre sí y separadas en el tallo. Flor amarillita, como estrellita, florea desde mayo; en septiembre la flor se ve más abierta y tiene más hojas. Crece en el campo, sólo en las partes donde hay terreno pedregoso o gravudo. Calidad caliente.

Localización geográfica regional. Calvario del Carmen.

Uso medicinal. Tos, tos con flema: se prepara como jarabe, mezclada con capulín, gordolobo, eucalipto o sola para la tos con flema; se mastican las hojas o la flor; también se toma hervida como té.

Causas y síntomas de la enfermedad. La tos con flema, no se quiere quitar.