Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Popoloca de San Marcos Tlacoyalco y San Juan Atzingo, Puebla.
[ ]  [ ]  [
Nombres en español
]  [ ]  [ ]
Kanda, Nopal
Kanda

Kandachja ji´ina dangui kanthe cm. chaa kaje´to ko chundancha´a ngama ka. Tsju´ee ka rrosadachja jitsje´e tsjo ko xhutsjo kunita na´ónxi, thu´eka xichre ko chje xe kunithjao jnínxi ko kuníthjao nanxi.

Chjeanxi Kaxhein jii nunde. Ndo Juan Chasen Ndanchii.

Kaxhein rrugunda xhuan. Ti ne´e kunchee: ná nche´e kanda ji´i dixínto ti bine´e ba ko timee chjan ka ko dinga ka ti bine´eba ixin dachrje ndachjikjeeba: Nche´ena ji´i na yoo a ni ndi´a ji´i ni o noo nchao tu´en.

Ke´e tuénxi ko kaxhein tunu´eni. Tine´e kunchee: Ixin diku´a ni ba, ja´in nnee´e naba anto tii ko dathjoe.

Inaa jichrunga. Kaj dechria nuínxi tine´eba pa i tinga´a ndachikjeeba.


Nopal

Planta de 30 cm. Pencas gruesas con espinas. La flor es rosada, se da en mayo. El fruto es una tuna y hay de agosto a septiembre.

Localización geográfica regional. San Juan Atzingo.

Uso medicinal. Piquete de víbora: con una espina se pica donde picó la víbora, luego se asa el nopal y con éste se junta la ponzoña para que salga por donde se picó con la espina; se hace esto dos o tres veces al día, durante tres o cuatro días (V. mordedura de víbora).

Causas y síntomas de la enfermedad. Piquete de víbora: por descuido, que alguna víbora pique a alguna persona, duele mucho y se inflama la parte afectada.

Otros datos. A veces se amarra arriba de donde picó la víbora.