Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Popoloca de San Marcos Tlacoyalco y San Juan Atzingo, Puebla.
[ ]  [ ]  [
Nombres en español
]  [ ]  [ ]
Karromerillo ngaga´a ntaa, Romerillo de monte
Leucophyllum pringlei (Greenm.) Standley
Karromerillo ngaga´a ntaa

Dangui yo´kan cm nchinchi kee ka; jnununchjan ka Nta chje´e ka tsjo morado tsjo.

Ka ji´i súji xhajní ko ku anto duan ngaga´a jna.

Chjeanxi ko kíchrunga kaxheinjii nunde. Ndo Marcos Rajnakuxhanunde.

Kaxhein rrugunda xhuan. Xhuthe ka ji´i ixin jinda ji´i di´i ni nchrií are nchía na chjan. Kan kan a kanthe cm. ko ni xin kan líitro jinda xhuthexika, ko timee di´i na nda ncha´o ko ncha´o.

Kaxheínx´ ko kaxhein tunu´ena. Are nchia na chjan, mee di´i nando ji´i pa ixin dauña ti dathjuena ko xhénxi ndu´a chjan.


Romerillo de monte

Hierba de 40 cm de alto. Hojas chiquitas y delgadas, están en ramitos. Flor morada. Esta planta es muy trascendente (olorosa), abundante en los cerros.

Localización geográfica regional. San Marcos Tlacoyalco.

Uso medicinal. Té para que sanen bien las señoras después del parto: se hierve un mazo grande (20 pedazos de 30 cm cada uno), en 20 litros de agua, se toman como agua de tiempo los 20 litros.

Causas y síntomas de la enfermedad. Después de que dan a luz las señoras quedan inflamadas, por esta razón toman el té y también para purificar la matriz (V. cuarentena).