Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Seri de Sonora.
Conca´ac Quih Ziix Icoihipe Hehe Iyaat Oaanloj Coi
[ ]  [
Nombres en lengua indígena
]  [ ]  [ ]  [ ]
Cxoa, Velvia
Sphaeralcea coulter (S. Wats.) Gray
Cxoa

Hehe yail hipiix iquiquinol tazo quih iti colx coi yaat iha. Istaalca coi taax xpanams yail coil ihaa xo haximaasolo coi miih, haxtacöla moos haxminatatao, ihassi zi iti intaama hoo. Yapötx quiij tiix haxziti xah caapaacta haxtihi haxmaa, haxcmismasoolo, ihaapl xah icoozim xah, taax t´haa maax haquix miih. Ixaai cap tiix cacösxaj ihaa. Haho quih iteel com xah, hantipcax com xah, hanso hehyeen quih taax an oo moocop. Hastancoj caah an oo miiti xtpisil xah, haca xah, comeeten hant cacöpetil quih taax quicoot taap hant zo cmiip.

Hant quih iti yaacp coom. Socaaix xah, Tahejcö xah, Haxöl ihom xah, Ziipöxl iifa taax iti moocöp.

Ziix icoihiipe quih coi haa ac. Quiisxeen ac imipla quih saahahipitax ixaai cap tpacloj haax quih cötahainim tpaztoj tmaatjo maax impasii, ziix quih ipaahit cox cahx, quisyeen ac injiizi taax ocoipaah ihaa. Ziix quih iti cötpaacta coi caá mooquepe ac.

Ziix quih inqueepe isooj quiij iti cahca xah. Ziihapahit quiiss xah, toox caayaxi taax ziix quisax quih haquix tiix ittaquitx isxeen ac imiipla.


Velvia

Es una hierba que mide cerca de sesenta centímetros de altura. Las hojas son de color verde amarillento, larguitas y peludas, no tienen aroma. La flor es simple, como la amapola, es de color anaranjado, aparece en dos temporadas, en tiempo de frío y de calor. Su raíz es muy larga. Crece en la orilla del camino, en los arroyos, en el monte. Se encuentra en suelos pedregosos junto con hierba del venado, á´ca, golondrinas.

Localización geográfica regional. Punta Chueca, Isla del Tiburón, Desemboque, Las Víboras.

Uso medicinal. Para curar la diarrea, la raíz se hierve en una taza de agua y se toma tibia, después de cada comida y cuando duele el estómago.

Causas y síntomas de la enfermedad. Cuando la comida quedó cruda o está vieja hace que las personas se enfermen de diarrea (V. empacho).