Ge/ tu iipon, cham p+k jix mamra, xi´xkolhik tu jaa´ jix ch+tdo´ jix chataa´ b+ta´nd+r, +´lich tu yoot jix u´uam. Mu ja´p sai´ch+r iipon, sia joodaich+r. Maayo ja´k iipon, septiembre ba´ ja´k tu yoot.
Na jaxchu´m pue´mblos puchu´m jix jai´ch. Murba´t, Sanpee´ro, Huajicori.
Na tu´ jix bhai´. Dhi´ puchu´m dhi iipoñi, jipplichu´n, gu jiñ aadam no´ jix ko´k.
Na tu´ pui´ chu bua. Jix kako´korda´ gu jiñ aadam no´ jix dh+´nbalh.
Hierba alta, poco ramosa. Hojas redondas, grandes en la parte de abajo del tallo y medianas en la parte superior, verdes por arriba y con muchas venitas en la parte de abajo. Flores pequeñas, pero nacen muchas al final del tallo y de las ramillas. Crece entre zacate o en laderas pedregosas con poco encino. Se encuentra desde mayo, florecen a partir de septiembre.
Localización geográfica regional. Murhuata, San Pedro Xícoras y Huajicori.
Uso medicinal. Usada para calmar el dolor de muelas.
Causas y síntomas de la enfermedad. El dolor de muelas da porque éstas están con infección (caries).