Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Mam de Motozintla, Chiapas.
[
Información general
]  [ ]  [ ]  [ ]  [ ]
Henoj, Hinojo
Henoj

Lugar já nnelabáh. To lugar templad-che´uj, caynín ti já junx tuchíl ubech te corralj.

Tatch´in tetz balilj ahulj. Hax tanek nnpona chíy txak tzen te tzaj vang g´ullín ix vanko´kj, te txmakal tzen umbelíferas ix te tejajílj keen mex ix patch.

Nnoken te remed. Te chakilj k´xekalet tzen té te g´annbilj t´kutz te lech te chexuj ix ch´kúp t´chú óka tzma nncú alan. Tun telag´e t´chó animj tun jun goj óka jun t´xobalj. Te colik te halaj óka tijxjalj aji at chg´ij to t´kuj. Kue chinet tun jun minut jun tg´ab bienich to jun litr te a´ ix k´xetca´ gulg´új óka chák tejí g´ij. Te kue banch´let te henoj te t´remed choj animj tun jun oj. Ku van chikalet tu chilj tchikantelj kulj xen te rud. Ku banch´let té henoj kuex et ox changalj ix xekalet t´remed t´chó annímj.

Tzaj ch´man te. Tejulú nnkutbinchá chakilj xjalj salú Sampláh.


Hinojo

Es una planta herbácea. Hojas como de pino muy suaves y aromáticas. Las flores en umbelas. Las semillas son grises y planitas. Crece en climas templado-frío, cerca de las casas junto con las flores o en hortalizas.

Localización geográfica regional. En la Sierra de Motozintla (sitio donde se obtuvo la información).

Causas y síntomas de la enfermedad. Generalmente se toma en té para ayudar a bajar la leche en mujeres y animales hembras recién paridas. Para calmar el dolor de corazón por un coraje o una impresión. Para cólicos de los tiernitos o adultos cuando hay gases: se hierve por 1 minuto una rama de tamaño regular en 1 litro de agua y se toma tibio o caliente durante el día. Para calmar algún coraje: se prepara un té de hinojo con una sal de uvas. Se puede tomar junto con otras plantas como la ruda. Para calmar el dolor de corazón: se prepara té de hinojo y se le echan unos tres carbones al rojo vivo.