Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana
Universidad Nacional Autónoma de México
Flora Medicinal Indígena de México
Flora Medicinal Popoluca de Santa Rosa Loma Larga, Municipio de Hueyapan de Ocampo, Veracruz.
Santa Rosa Yagts Lumuj
[ ]  [
Nombres en lengua indígena
]  [ ]  [ ]  [ ]
Tam pim, Hierba amarga
Tam pim

Yi´p pim 30 cm i yukmi, jotso jotso i kuy ini ity komo canelito, kiityityam i ay ke´nam ki popotam i mooya´. Yi´p pim yo´npa´ juty kej.

Juty tam pa´tpa´. Yagats Lumuj, Su´unnaxyukmi´, Sabaneta, Samaría, Kan Lumuj.

Tyi i cho´yi´ypa´. Diabetes: Sosaytyap tukuten o Maktasten i tyiichak i tum jaaka i ñaaka, de 2X2 pulgada de uayacan tum litrujom ni´, uktap kumu ni del tiempo, asta ke wi´am in jam. (tukuten semana jom).

Tyi iga´ ta matspa´ je´m ka´akuy. Diabetes ta matspa iga tan je´kpa, tukpa´ tan ni´ipiñ i ni´atikpa´, je´m persona kupu´cha´yap, tsam ni´ktitspa´, ijampa iga piiji´.


Hierba amarga

Hierba de 30 cm de altura aproximadamente, tallo roñoso, tiene como canalitos. Hojas menudas como manitas. Flor blanquita. Esta planta crece dondequiera porque la sembró el Señor (Dios).

Localización geográfica regional. Santa Rosa Loma Larga, Barrosa, Sabaneta, Samaría y Loma de Tigre.

Uso medicinal. Diabetes: se hace un cocimiento con tres o cuatro raíces de hierba amarga y un pedazo de cáscara (corteza) de aproximadamente 2X2 pulgadas de huayacán en 1 litro de agua, se toma como agua de tiempo, hasta que se sienta bien y controle la diabetes la persona (tres semanas aproximadamente).

Causas y síntomas de la enfermedad. La diabetes se desarrolla por algún susto, la sangre se corta o se hace agua, la persona se pone pálida, le da mucha sed, calor y dan ganas de tomar mucha agua.